BG-български език / CS-čeština / DA-dansk / DE-Deutsch / EN-English / ES-Español / ET-eesti / FI-suomi / FR-français / GA-Gaeilge / HR-hrvatski jezik / HU-magyar / IT-Italiano / LT-lietuvių kalba / LV-latviešu valoda / MT-Malti / NL-Nederlands / PL-Polszczyzna / PT-Português / RO-Română / SL-Slovenščina / SK-Slovenčina / SV-Svenska

Σχετικά με το Σύστημα Γενικευμένων Προτιμήσεων της ΕΕ (ΣΓΠ)

Από το 1971, το ΣΓΠ της ΕΕ προσφέρει ευκολότερη πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ για προϊόντα που εξάγονται από αναπτυσσόμενες χώρες με την κατάργηση ή μείωση εισαγωγικών δασμών μονομερώς (δηλαδή, σε μη αμοιβαία βάση). Η λογική του ΣΓΠ είναι να προσφέρει ευκολότερη πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ προκειμένου να προωθήσει την αειφόρο οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική ανάπτυξη σε αναπτυσσόμενες χώρες – ιδιαίτερα στις φτωχότερες και πιο ευάλωτες χώρες – με κύριο στόχο τη μείωση της φτώχειας.

Το ΣΓΠ αποτελείται από τρία διαφορετικά καθεστώτα με διαφορετικές δικαιούχες χώρες και επίπεδα προτιμήσεων:

  1. Το Γενικό ΣΓΠ για χώρες με χαμηλό και χαμηλό μεσαίο εισόδημα παρέχει μερική ή πλήρη κατάργηση των τελωνειακών δασμών σε περίπου δύο τρίτα των δασμολογικών κλάσεων της ΕΕ. Το εν λόγω καθεστώς περιλαμβάνει επί του παρόντος (το 2019) 15 δικαιούχες χώρες.
  2. Το ειδικό καθεστώς κινήτρων για την αειφόρο ανάπτυξη και τη χρηστή διακυβέρνηση (ΣΓΠ+) μειώνει τους εν λόγω δασμούς στο 0% για “ευάλωτες” χώρες με χαμηλό και χαμηλό μεσαίο εισόδημα, οι οποίες έχουν επικυρώσει και εφαρμόσει 27 διεθνείς συμβάσεις που σχετίζονται με τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα εργασιακά δικαιώματα, την προστασία του περιβάλλοντος και τη χρηστή διακυβέρνηση. Το ΣΓΠ+ περιλαμβάνει επί του παρόντος 8 δικαιούχες χώρες.
  3. Το καθεστώς «Όλα εκτός από όπλα» (ΟΕΑ). Το εν λόγω καθεστώς περιλαμβάνει επί του παρόντος 48 δικαιούχες χώρες, παρέχει σε λιγότερο αναπτυγμένες χώρες πρόσβαση χωρίς δασμούς και χωρίς ποσοστώσεις στην αγορά για όλα τα προϊόντα τους εκτός από όπλα και πυρομαχικά.

Σχετικά με την αναθεώρηση του ΣΓΠ της ΕΕ και την παρούσα μελέτη

Η τρέχουσα νομική βάση για το ΣΓΠ, ο Κανονισμός (ΕΕ) υπ’ αριθμόν 978/2012 του Συμβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2012, λήγει στο τέλος του 2023. Εάν δεν θεσπιστεί νέος Κανονισμός ΣΓΠ, τότε το Γενικό ΣΓΠ και το ΣΓΠ+ θα διακοπούν και οι εισαγωγές από τις τρέχουσες δικαιούχες χώρες θα επιβαρύνονται με τους συνήθεις δασμούς της ΕΕ. Μόνο το καθεστώς ΟΕΑ θα συνεχίσει να ισχύει. Ανάλογα με το πόσο εξάγει στην ΕΕ μια δικαιούχος χώρα, το γεγονός αυτό θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά την ανάπτυξη, την απασχόληση και τις επενδύσεις στις δικαιούχες χώρες.

Μια ενδιάμεση αξιολόγηση (που δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 2018) του ΣΓΠ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το τρέχον πλαίσιο είναι πολύ αποδοτικό και παράγει αποτελέσματα αναφορικά με τους στόχους του. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε ένα μη νομοθετικό ψήφισμα του Μαρτίου του 2019 επίσης αναγνώρισε τον θετικό αντίκτυπο του Κανονισμού ΣΓΠ και προέβη σε ορισμένες συστάσεις για την αναθεώρησή του. Οι εν λόγω συστάσεις επικεντρώνονται στην ενθάρρυνση της ποικιλομορφίας των εξαγωγών, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στη βελτίωση των περιβαλλοντικών προτύπων, στη δέσμευση των ενδιαφερόμενων μερών και στον καλύτερο έλεγχο της εφαρμογής του ΣΓΠ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συντάξει μια εκτίμηση επιπτώσεων προκειμένου να εξετάσει τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις, καθώς και τις επιπτώσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα, των πιθανών επιλογών πολιτικής όσον αφορά διάφορα στοιχεία ενός καινούργιου κανονισμού ΣΓΠ της ΕΕ. Η μελέτη, η οποία πραγματοποιείται από μια κοινοπραξία, της οποίας ηγείται η BKP Economic Advisors, μια εταιρεία οικονομικών ερευνών και συμβουλευτικής που εδρεύει στη Γερμανία, στηρίζει την εκτίμηση επιπτώσεων, αναλύοντας την ανάγκη για και τα σχετικά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των διαφορετικών επιλογών για βελτίωση που έχουν προκύψει από τις εργασίες αξιολόγησης.

Οι εργασίες σε σχέση με τη μελέτη ξεκίνησαν το Δεκέμβριο του 2019 και θα συνεχιστούν για 10 μήνες. Η ομάδα θα συντάξει τρεις κύριες εκθέσεις, οι οποίες θα δημοσιευτούν στον παρόντα δικτυακό τόπο και θα συζητηθούν με τα ενδιαφερόμενα μέρη πριν από την οριστικοποίησή τους.